Tổng Hợp Chi Tiết Về Kính Ngữ Trong Tiếng Nhật

Cách nói tôn kính, cách nói khiêm nhường, cách nói lịch sự trong tiếng Nhật

Trang web nguồn:
http://en.wikipedia.org/wiki/Honorific_speech_in_Japanese
Tóm lược và chuyển ngữ tiếng Việt: SAROMA JCLASS
Ví dụ:
前当社に行きました。Mae tousha ni ikimashita. →　先日御社に参りました。 Senjitsu, onsha ni mairimashita. (Dạng khiêm nhường)
見ましたか。 Mimashita ka? →　ご覧になりましたか。 Goran ni narimashita ka? (Dạng kính trọng)
明日は仕事をする。 Ashita wa shigoto wo suru. →　明日はお仕事をします。 Ashita wa oshigoto wo shimasu. (Dạng lịch sự)

>> Bảng so sánh Plain Form và Polite Form

Một số dạng lịch sự bất quy tắc

Ý nghĩa	Dạng thường	Kính trọng (sonkeigo)	Khiêm nhường (kenjōgo)	Lịch sự (teineigo)
nhìn, xem	見る; miru	ご覧になる go-ran ni naru	拝見する haiken suru	見ます　mimasu
gặp	会う au	regular (ex.お会いになる o-ai ni naru)	お目にかかる o-me ni kakaru	会います　aimasu
là, ở	ある aru			ござる gozaru
	いる iru	いらっしゃる irassharu おいでになる o-ide ni naru	おる oru	おる oru
Đến / Đi	来る kuru (come) 行く iku (go)		伺う ukagau 参る mairu	参る mairu
biết	知る shiru	ご存じ go-zonji	存じあげる zonji ageru	存じている zonji te iru
ăn / uống	食べる taberu (eat) 飲む nomu (drink)	召しあがる meshi-agaru	頂く itadaku	頂く itadaku
nhận	もらう morau		頂く itadaku2 頂戴する chōdai-suru2	もらいます　moraimasu
đưa, cho (người nhận được tôn trọng)	やる yaru (được coi là bất lịch sự trừ phương ngữ Kansai) あげる ageru		差しあげる sashiageru	あげます　agemasu
đưa, cho (người đưa được tôn trọng)	くれる kureru	くださる kudasaru		くれます　kuremasu
làm	する suru	なさる nasaru	致す itasu	します　shimasu
nói	言う iu	おっしゃる ossharu	申し上げる mōshi-ageru 申す mōsu	言います　iimasu
mặc	着る kiru	お召しになる omeshi ni naru		着ます　kimasu
ngủ	寝る neru	お休みになる o-yasumi ni naru		休みます yasumimasu
chết	死ぬ shinu	お亡くなりになる o-nakunari ni naru		亡くなる nakunaru

Dạng lịch sự trong tiếng Nhật

Tiếng Nhật: 丁寧語 teineigo /đinh ninh ngữ/

Các bạn có thể hiểu là dạng lịch sự là dạng "masu", "desu" và danh từ thì thêm "o/go" vào trước. Ví dụ:

食べる taberu　→　食べます tabemasu

彼は学生だ Kare wa gakusei da　→　彼は学生です。 Kare wa gakusei desu.

仕事 shigoto　→　お仕事 oshigoto

電話 denwa　→　お電話 odenwa

連絡 renraku　→　ご連絡 gorenraku

Dạng tôn trọng trong tiếng Nhật

Tiếng Nhật: 尊敬語 sonkeigo /tôn kính ngữ/ hay 敬語 keigo /kính ngữ/

Đây là dạng mà khi bạn nói về một người đáng tôn trọng. Có 2 cách tạo dạng tôn trọng:

(1) Động từ dạng "masu" bỏ "masu" + "ni naru"

Ví dụ: 待つ matsu　→　お待ちになる omachi ni naru

(2) Bị động

Ví dụ: 待つ matsu　→　待たれる matareru

Dạng (1) có lẽ là lịch sự hơn dạng (2) (độ lịch sự được xác định bằng việc có "o/go" ở trước và "masu" ở sau không, có cả hai là dạng lịch sự nhất).

Các ví dụ:

先生はお待ちになっている。 Sensei wa omachi ni natteiru.

Thầy giáo đang đợi. (dạng "ni naru")

先生、北海道へ行かれましたか。 Sensei, Hokkaidou e ikaremashita ka?

Thầy đã đi Hokkaido chưa ạ? (dạng bị động)

(3) Các dạng tôn trọng bất quy tắc: Xem bảng trên.

Dạng khiêm nhường trong tiếng Nhật

Tiếng Nhật: 謙遜語 kensongo /khiêm tốn ngữ/ hay 謙譲語 kenjougo /khiêm nhường ngữ/

Đây là dạng mà bạn dùng cho bản thân. Ví dụ:
行く iku　→　参る / 参ります mairu / mairimasu (lịch sự) (đi)
食べる　→　食べさせていただきます (xin phép được ăn)
Các bạn có thể tham khảo một số động từ bất quy tắc ở bảng trên.
Độ lịch sự theo cấp bậc
Độ lịch sự trong tiếng Nhật chia theo cấp bậc. Các bạn có thể xem ví dụ dưới đây:
待つ (dạng thường)　→　待ちます (lịch sự)　→　お待ちします (lịch sự hơn)　→　お待ちいたします (dạng lịch sự mức cao)　→　待たせていただく / 待たせていただきます matasete itadaku / lịch sự: matasete itadakimasu (xin phép được đợi, dạng lịch sự cao nhất)

Tổng kết các dạng lịch sự trong tiếng Nhật

普段 Thông thường	丁寧語 Teineigo Lịch sự	尊敬語 Sonkeigo Tôn trọng	謙譲語 Kenjougo Khiêm nhường
する suru	します shimasu	される、なさる sareru / nasaru	いたす itasu
くれる kureru	くれます kuremasu	くださる kudasaru	―
思う omou	思います omoimasu	お思いになる omoi ni naru	存じる zonjiru
いる iru	います imasu	いらっしゃる irassharu	おる oru
言う iu	言います iimasu	おっしゃる ossharu	申し上げる moushiageru
聞く kiku	聞きます kikimasu	聞かれる kikareru	拝聴する haichou suru
見る miru	見ます mimasu	ご覧になる goran ni naru	拝見する haiken suru
行く iku	行きます ikimasu	行かれる ikareru	うかがう ukagau
来る kuru	来ます kimasu	いらっしゃる irassharu	参る mairu
会う au	会います aimasu	会われる awareru	お目にかかる ome ni kakaru
帰る kaeru	帰ります kaerimasu	帰られる kaerareru	帰らせていただく kaerasete itadaku
待つ matsu	待ちます machimasu	お待ちになる omachi ni naru	待たせていただく matasete itadaku
知る shiru	知っています shitte imasu	ご存知になる gozonji ni naru	存じる zonjiru
読む yomu	読みます yomimasu	読まれる yomareru	拝読する haidoku suru
書く kaku	書きます kakimasu	書かれる kakareru	書かせていただく kakasete itadaku
送る okuru	送ります okurimasu	送られる  okurareru	送らせていただく okuraste itadaku
食べる taberu	食べます tabemasu	召し上がる meshiagaru	いただく itadaku

Xem thêm: Trang nguồn

Từ ngữ trang trọng

普段 Thông thường	改まった言葉遣い Trang trọng
僕・わたし Watashi / Tôi	わたくし Watakushi
今 Ima / Bây giờ	ただ今 Tadaima
今度 Kondo / Lần này	この度 Kono tabi
このあいだ  Konoaida / Mấy hôm trước	先日 Senjitsu
きのう Kinou / Hôm qua	さくじつ（昨日） Sakujitsu
きょう  Kyou / Hôm nay	本日 Honjitsu
あした Ashita / Ngày mai	みょうにち Myounichi
さっき Sakki / Lúc trước, lúc nãy	さきほど Sakihodo
あとで Atode / Sau đây	のちほど Nochihodo
こっち Kocchi / Phía này, phía chúng tôi	こちら Kochira
そっち Socchi Phía các vị, phía kia	そちら Sochira
あっち Acchi / Phía đó	あちら Achira
どっち Docchi / Phía nào, bên nào	どちら Dochira
だれ Dare / Ai	どなた Donata
どこ Doko / Ở đâu	どちら Dochira
どう Dou /Như thế nào	いかが Ikaga
本当に Hontou ni / Thật sự là	誠に Makoto ni
すごく Sugoku / Rất	たいへん Taihen
ちょっと Chotto / Một chút, chút xíu	少々 Shoushou
いくら Ikura / Bao nhiêu	いかほど Ikahodo
もらう Morau / Nhận	いただく Itadaku

Tham khảo: Trang nguồn

Các cách mào đầu lịch sự trong tiếng Nhật

• 申し訳ございませんが Moushiwake gozaimasen ga ... Chúng tôi rất xin lỗi .... (yêu cầu)
• お手数おかけしますが Otesuu okakeshimasu ga ... Làm phiền quý vị .... (yêu cầu)
• 恐れ入りますが Osoreirimasu ga ... Tôi xin lỗi nhưng (yêu cầu)
• お差し支えなかったら Osashitsukae nakattara ... Nếu không có gì bất tiện
• 少々お伺いしますが Shoushou oukagai shimasuga ... Tôi muốn hỏi một chút xíu
• ご存知かと思いますが Gozonji ka to omoimasu ga ... Chắc anh/chị đã biết rằng ....
• よろしかったら Yoroshikattara ... Nếu được
• おかげさまで Okagesamade .... Rất may là ...
• お忙しいところ申し訳ございませんが Oisogashii tokoro moushiwake gozaimasen ga ... Tôi xin lỗi đã làm phiền anh/chị lúc đang bận

Cách đọc:

1. 申し訳 ＝ もうしわけ (lời xin lỗi)
2. お手数 ＝ おてすう phiền phức, thủ tục phiền phức
3. 恐れ入ります＝おそれいります xin thứ lỗi
4. お差支え＝ おさしつかえ  chướng ngại, bất tiện
5. 少々 ＝ しょうしょう một chút
6. ご存知 ＝ ごぞんじ biết
7. お忙しいところ ＝ おいそがしいところ vào đúng lúc đang bận

Từ mào đầu khi gửi thư hay viết email

SAROMA JCLASS sẽ giới thiệu với các bạn cách đơn giản nhất, đó là cặp 拝啓 (haikei) và 敬具 (keigu).

Đầu thư bên trái bạn đề 拝啓 (haikei) (Kính chào) và cuối thư bên phải bạn đề 敬具 (keigu) (Kính thư).

Để gửi đến ai đó thì bạn dùng ・・・様 (~ sama).

Ví dụ một bức thư thông thường sẽ là:

今日は！Konnichiwa!

高橋さんへ Takahashi san e

・・・

・・・

・・・

よろしくお願いします。Yoroshiku onegai shimasu.

[Tên bạn]

Chuyển sang dạng trang trọng:

拝啓 Haikei

高橋様 Takahashi-sama

・・・

・・・

・・・

どうぞよろしくお願いいたします。 Douzo yoroshiku onegai itashimasu.

(Hay lịch sự tối đa: どうぞよろしくお願い申し上げます。 Douzo yoroshiku onegai moushiagemasu)

敬具 Keigu [Kính cụ]

[Tên bạn]

Các bạn hãy tra cứu với các từ khóa sau nhé:

敬語の使い方 keigo no tsukaikata

ビジネスメールの書き方 bijinesu meeru no kakikata